13 Φεβρουαρίου 2017
Του Dr. Frank Lipman
Βγάλτε το αλάτι από τη διατροφή σας. Κόψτε το λίπος. Σταματήστε να καταναλώνετε χοληστερόλη. Είναι η στερεότυπη νουθεσία των γιατρών μας καθώς φτάνουμε στα τέλη της δεκαετίας των 30 και μπαίνουμε σε αυτή των 40. Μπορεί να μας πουν να κόψουμε ένα από αυτά ή και τα τρία. Η αξία του οικογενειακού γιατρού και του γιατρού πρωτοβάθμιας φροντίδας είναι αναμφισβήτητη αλλά αυτή η προσέγγιση για το αλάτι, το λίπος και τη χοληστερόλη έχει ξεπεραστεί, μια και βασίζεται σε ιατρικούς μύθους που πρέπει να καταρριφθούν μια για πάντα. Κι εξηγώ:
ΜΥΘΟΣ 1ος: η Χοληστερίνη βλάπτει.
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: Την χρειάζεται ο εγκέφαλός και το σύνολο του οργανισμού σας.
Δεκαετίες ολόκληρες, οι γιατροί προειδοποιούσαν τους ασθενείς, ειδικά εκείνους που είχαν αυξημένο κίνδυνο για καρδιακά προβλήματα, να σταματήσουν να καταναλώνουν τρόφιμα με υψηλή χοληστερίνη, κυρίως τους κρόκους αυγών και τα οστρακοειδή. Αυτή η σκέψη είναι πια τόσο ξεπερασμένη που φέτος, ακόμα και η κυβέρνηση των ΗΠΑ έβγαλε τη διατροφική χοληστερόλη από τον κατάλογο των απαγορευμένων τροφών. Έχει αποδειχθεί πως η διατροφική χοληστερόλη δεν αυξάνει σημαντικά τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα σας, πράγμα για το οποίο ανησυχούσαν οι γιατροί. (Τόσο τα αυγά όσο και τα μη καλλιεργούμενα οστρακοειδή είναι σημαντική πηγή βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων που καταπολεμούν τις ασθένειες). Ωστόσο οι γιατροί που δεν είχαν συνταχθεί με την επίσημη άποψη, συνειδητοποιούσαν ότι τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης δεν αποτελούσαν ποτέ απειλή για τη δημόσια υγεία και ότι η εμμονή με τη μείωση των επιπέδων ήταν λανθασμένη. Η έρευνα έδειξε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που νοσηλεύθηκαν για μια πρώτη καρδιακή προσβολή είχαν φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης. Τα στοιχεία της μελέτης Framingham Heart Study (διάρκειας τριάντα ετών) δείχνουν ότι στις περισσότερες ηλικιακές ομάδες, η υψηλή χοληστερόλη δεν σχετίζεται με περισσότερους θανάτους.
Η παλιά άποψη ήταν ότι η χοληστερόλη εισέρχεται στις αρτηρίες σας, συσσωρεύεται εκεί ως πλάκα, και το επόμενο βήμα είναι η καρδιακή προσβολή και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Η άποψη αυτή βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο αποτέλεσμα μιας λανθασμένης μελέτης της δεκαετίας του 1960, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι άνδρες που έτρωγαν πολύ κρέας και γαλακτοκομικά είχαν υψηλά επίπεδα χοληστερόλης και καρδιακών παθήσεων.
Ως εκ τούτου, η επικρατούσα αντίληψη των τελευταίων 40 και πλέον ετών είναι η εξής: Κόψτε τα κορεσμένα λίπη και τα επίπεδα της χοληστερόλης σας θα πέσουν μαζί με τον κίνδυνο καρδιακής νόσου. Στην πράξη, αυτό έδωσε το έναυσμα για τη δημιουργία τροφίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά ή χωρίς λιπαρά στα οποία όμως αντικατέστησαν το λίπος με την πολύ πιο επιβλαβή ζάχαρη και έδωσαν την ευκαιρία για την δημιουργία της βιομηχανίας των φαρμάκων που χαμηλώνουν την χοληστερίνη. Πράγμα που οδήγησε σε επιδημία παχυσαρκίας και διαβήτη που βοηθάει να αυξηθούν τα ποσοστά καρδιακών παθήσεων, αντί να καταφέρουμε να επαναφέρουμε την υγεία των ασθενών. Αυτή η στρεβλή άποψη έχει επηρεάσει τις επιλογές μας στο φαγητό, τις ανησυχίες μας και τα φάρμακα που παίρνουμε και εξακολουθεί να είναι η κεντρική μέριμνα της επικρατούσας προληπτικής ιατρικής. Αλλά στην πραγματικότητα, το σώμα χρειάζεται χοληστερόλη για να υποστηρίξει τη λειτουργία του εγκεφάλου και των νεύρων, τη δημιουργία κυτταρικών τοιχωμάτων, την παραγωγή βασικών ορμονών και τη σύνθεση της βιταμίνης D. Το να προσπαθεί κάποιος να μειώσει τα ποσοστά της είναι ένδειξη επιβλαβούς ιατρικής και μπορεί να επιφέρει πιθανές επικίνδυνες παρενέργειες. Μήπως πονούν οι μυς σας; Μήπως δεν μπορείτε να συγκεντρωθείτε και ανησυχείτε για τα κενά της μνήμης σας; Πιθανόν όλα τα παραπάνω να σας συμβαίνουν επειδή προσπαθείτε να μειώσετε τη χοληστερόλη με στατίνες. Εντάξει, μια κουβέντα είπα…
ΜΥΘΟΣ 2ος: Μην τρώτε αλάτι. ΠΟΤΕ.
Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: Το σωστό αλάτι είναι γεμάτο με βασικά μεταλλικά στοιχεία.
Αλάτι. Κάποιοι το το έχουν για τον ίδιο τον διάβολο αλλά στην πραγματικότητα είναι αναγκαίο. Χωρίς αυτό η καρδιά, οι μύες και ο εγκέφαλος απλώς δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Το αλάτι δεν είναι απαραιτήτως ο εχθρός μας, ακόμα και για όσους πάσχουν από υπέρταση, ωστόσο, εκείνο που ίσως είναι βλαβερό μπορεί να είναι το είδος του αλατιού που καταναλώνουμε. Το εξευγενισμένο επιτραπέζιο αλάτι, ας πούμε, είναι κακή επιλογή επειδή, μέχρι να φτάσει στο πιάτο μας, τα πολύτιμα ιχνοστοιχεία του έχουν χαθεί με τη λεύκανση και έχουν μετατραπεί σε χλωριούχο νάτριο, μια χημική ουσία που είναι καλύτερο να αποφεύγεται. Και ποια είναι η πιο υγιεινή επιλογή; Υπάρχουν δύο. Πρώτα πρώτα, βγάλτε από το διαιτολόγιό σας όλα τα επεξεργασμένα τρόφιμα που είναι φορτωμένα με ραφιναρισμένο αλάτι (κι ένα πλήθος άλλων φθηνών, ανθυγιεινών συστατικών που υποσκάπτουν την υγεία και δε χρειάζεται καν να τα αναφέρουμε εδώ). Στη συνέχεια, για να δώσετε γεύση στο φαγητό, χρησιμοποιήστε αραφινάριστο, μη επεξεργασμένο θαλασσινό αλάτι. Να θυμάστε επίσης, ότι το θαλασσινό αλάτι περιέχει πάνω από 80 βασικά μεταλλικά στοιχεία που βοηθούν το σώμα σας να λειτουργήσει άριστα και σας προμηθεύει με σωστή ισορροπία νατρίου και ιόντος χλωρίου.
ΜΥΘΟΣ 3ος: Αποφεύγετε τα κορεσμένα λιπαρά.
Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: Η προέλευση έχει σημασία.
Τα λίπη απέκτησαν ξανά καλό όνομα! Τα καλά λίπη βέβαια. Η απαξίωση της διατροφής με επεξεργασμένες τροφές κακής ποιότητας, έφερε ξανά το βούτυρο στο τραπέζι, και αυτή τη φορά, γνωρίζουμε ότι είναι πραγματικά καλό για σας. Η δαιμονοποίησή του οφειλόταν στο υψηλό του περιεχόμενο σε κορεσμένα λιπαρά, αλλά η πιο πρόσφατη έρευνα μας δείχνει ότι το βούτυρο – ακατέργαστο, βιολογικό, από ζώα ελευθέρας βοσκής προσφέρει πολλά οφέλη στον οργανισμό, οπότε δεν χρειάζεται να τρομοκρατούμαστε πια. Αν θέλετε να πολεμήσετε τους πραγματικούς εχθρούς, αυτοί είναι η ζάχαρη και τα μεταποιημένα (επεξεργασμένα) τρόφιμα. Πρόσφατες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η μειωμένη πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών δεν φαίνεται να μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, λόγω των μεταποιημένων συστατικών και της ζάχαρης με τα οποία οι παραγωγοί τροφίμων αντικαθιστούν τη γεύση από το λίπος σε προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Γνωρίζουμε τώρα ότι η ζάχαρη είναι πιθανότερο να αυξήσει την ποσότητα μικρών, πυκνών σωματιδίων της LDL, τα οποία συμβάλλουν στον κίνδυνο καρδιακής νόσου, σε αντίθεση με τα αντίστοιχα, μεγάλα, αφράτα σωματίδια που προάγει το κορεσμένο λίπος. Έτσι, μπορούμε να δείξουμε στο μήνυμα «κορεσμένο λίπος = εχθρός» την πόρτα εξόδου και ν’ αρχίσουμε να βάζουμε μερικά κορεσμένα λιπαρά στη διατροφή μας. Όχι με τα μπισκότα, τις πίτες και τα έτοιμα ψημένα τρόφιμα, αλλά με καλά κορεσμένα λίπη όπως το λάδι καρύδας και το βούτυρο από ζώα ελευθέρας βοσκής , το οποίο παρασκευάζεται από το γάλα χορτοφάγων μηρυκαστικών, όπως οι αγελάδες και τα αιγοπρόβατα.
Μετάφραση – επιμέλεια: Λίνα Παπαδοπούλου, Dietonian
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση/αντιγραφή ή άλλη χρήση, χωρίς ξεκάθαρη αναφορά αυτού του δικτυακού τόπου ως πηγή του κειμένου.
Τα υπόλοιπα επιστημονικά άρθρα του ιστότοπου μπορείτε να τα βρείτε εδώ.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι πληροφορίες και οι ισχυρισμοί που αναφέρονται σε αυτόν τον ιστότοπο, έχουν εκπαιδευτικό σκοπό και δεν προορίζονται για να αντικαταστήσουν την συμβουλή του γιατρού σας. Το ιστολογιο δεν παρέχει ιατρικές συμβουλές, συνταγογράφηση και διάγνωση ασθενειών. Οι απόψεις και οι διατροφικές συμβουλές που εκφράζονται από το ιστολογιο δεν στοχεύουν στην υποκατάσταση συμβατικών ιατρικών υπηρεσιών. Εάν έχετε κάποια σοβαρή ασθένεια ή θέμα υγείας, συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.
