Κετογονική Δίαιτα: Τα οφέλη και ο ρόλος της στην θεραπεία του καρκίνου

Θα μπορούσε μια κετογονική δίαιτα  να καταλήξει να είναι προαπαιτούμενη σε μια θεραπεία καρκίνου χωρίς χρήση φαρμάκων; Προσωπικά, θεωρώ πως είναι απολύτως κρίσιμη, για όποιο τύπο καρκίνου και αν αντιμετωπίζετε, και καλώς εχόντων των πραγμάτων μία μέρα θα υιοθετηθεί ως θεραπεία πρώτης γραμμής.

Στην κετογονική δίαιτα αποκλείονται όλοι οι υδατάνθρακες, εκτός από αυτούς που προέρχονται από μη αμυλώδη λαχανικά και αντικαθίστανται με υγιή λιπαρά και πρωτεΐνες υψηλής ποιότητας.

Η εξήγηση είναι πως αφού τα καρκινικά κύτταρα χρειάζονται γλυκόζη για να θριαμβεύσουν και οι υδατάνθρακες μετατρέπονται σε γλυκόζη μέσα στο σώμα σου, τότε αν μειώσει κάποιος τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα (μειώνοντας τους υδατάνθρακες και τις πρωτεΐνες), κυριολεκτικά λιμοκτονεί τα καρκινικά κύτταρα, οδηγώντας τα στην λήθη.  Επιπλέον, η χαμηλή πρόσληψη πρωτεΐνης τείνει να δυσκολεύει το μονοπάτι του mTor που επιταχύνει τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων. (Μονοπάτι mTor: είναι ένα ενδοκυτταρικό μονοπάτι σηματοδότησης σημαντικό στην απόπτωση των κυττάρων και, συνεπώς στην θεραπεία του καρκίνου. Σε πολλούς καρκίνους, η οδός αυτή είναι υπερδραστήρια, μειώνοντας έτσι την απόπτωση και επιτρέποντας τον πολλαπλασιασμό).

Αυτό το είδος διατροφής, είναι καλό για οποιονδήποτε, είτε έχει καρκίνο είτε όχι. Είναι μια διατροφή που βοηθά να βελτιστοποιήσετε το βάρος σας και όλες τις χρόνιες εκφυλιστικές παθήσεις. Αν τρώτε με αυτόν τον τρόπο θα αρχίσετε αντί να καίτε τους έτοιμους υδατάνθρακες, να καίτε λίπος.

Ο Dr. Thomas Seyfried είναι ένας από τους πρωτοπόρους και κορυφαίους ακαδημαϊκούς ερευνητές στην διατροφική θεραπεία του καρκίνου. Διδάσκει νευρογενετική και νευροχημεία όπως αυτή συνδέεται με την θεραπεία του καρκίνου στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ και το  Boston College τα τελευταία 25 χρόνια.

Έχει γράψει πάνω από 150 έγκριτα επιστημονικά άρθρα και κεφάλαια βιβλίων και έχει δημοσιεύσει επίσης ένα βιβλίο, με τίτλο: «Ο Καρκίνος ως Μεταβολική Νόσος: Σχετικά με την προέλευση, διαχείριση και πρόληψη του καρκίνου».

Η κετογονική δίαιτα έχει χρησιμοποιηθεί για αντιμετώπιση κρίσεων επιλήψιας σε παιδιά για πολύ καιρό. Παρότι ο Dr. Seyfried και η ομάδα του δούλεψαν στον καρκίνο του εγκεφάλου και την επιληψία σε ποντίκια, ένας από τους μαθητές του πρότεινε να ερευνήσουν το κατά πόσο μια κετογονική δίαιτα θα μπορούσε να είναι αποτελεσματική και ενάντια σε όγκους.

Έτσι, στα τέλη της δεκαετίας του ’90, ξεκίνησαν να συνδυάζουν την δουλειά τους πάνω στην κετογονική διατροφή και την επιληψία και τον καρκίνο, ώσπου τελικά κατάφεραν να καταλάβουν καλύτερα πως το να αλλάζεις την μεταβολική κατάσταση όλου του σώματός σου μπορεί να είναι αποτελεσματικό στην στόχευση κι εξάλειψη των καρκινικών κυττάρων.

…

Σύμφωνα με τον Dr. Seyfried, ο μηχανισμός με τον οποίο η κετογονική διατροφή διαχειρίζεται τις κρίσεις επιληψίας δεν είναι τόσο ξεκάθαρη όσο ο μηχανισμός με τον οποίο η κετογονική διατροφή διαχειρίζεται τον καρκίνο. Αυτό είναι ειρωνικό, δεδομένου πως είναι ελάχιστα γνωστή ως μέθοδος αντιμετώπισης του καρκίνου, ακόμα λιγότερο εφαρμοσμένη σε ογκολογικούς κύκλους, ενώ είναι ήδη στην πρώτη γραμμή θεραπείας για την επιληψία. Στην περίπτωση του καρκίνου, είναι ήδη πολύ γνωστό πως η μείωση της γλυκόζης σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα.

Ο Dr. Seyfried έχει αναπτύξει μια μέθοδο που καλείται ανάλυση του μεταβολικού ελέγχου, η οποία αναλύει ουσιαστικά τη μεταβολική ροή μέσα από τα διαφορετικά μονοπάτια που προκύπτουν όταν το σώμα μεταβαίνει από την μία κύρια πηγή καυσίμων  σε άλλη, προκειμένου να διατηρηθεί η ενεργειακή ομοιόσταση στο σώμα. Πολλοί πιστεύουν ή θεωρούν πως ο καρκίνος είναι κυρίως γενετική ασθένεια, αλλά ο Dr. Seyfried διαλύει αυτές τις ιδέες.

«Δεν πρόκειται να κάνουμε μεγάλη πρόοδο στην διαχείριση του καρκίνου μέχρι να αναγνωριστεί ως μεταβολική ασθένεια. Αλλά για να συμβεί αυτό πρέπει να παρουσιάσουμε ένα τεράστιο αντεπιχείρημα ενάντια στην γενετική θεωρία του καρκίνου», λέει.

«Ένα από στα σημεία κλειδιά εδώ είναι πως αν μεταμοσχεύσεις τον πυρήνα ενός καρκινικού κυττάρου μέσα σε ένα φυσιολογικό κύτταρο, δεν παράγεις καρκινικά κύτταρα. Μπορείς για την ακρίβεια να λάβεις φυσιολογικούς ιστούς και μερικές φορές έναν ολόκληρο φυσιολογικό οργανισμό από τον πυρήνα ενός καρκινικού κυττάρου. Αν οι όγκοι καθοδηγούνται από γονίδια – οδηγούς (όλες αυτές οι μεταλλάξεις για τις οποίες ακούμε), πως είναι δυνατόν όλα αυτά να αλλάζουν όταν τοποθετείς αυτό τον καρκινικό πυρήνα μέσα στο κυτταρόπλασμα ενός κυττάρου με φυσιολογικά μιτοχόνδρια;

Η θεωρία των γονιδίων δεν μπορεί να απαντήσει σε αυτό. Κι αυτό αποτελεί ισχυρό επιχείρημα ενάντια στην ιδέα πως τα γονίδια ευθύνονται για αυτή την διαδικασία που οδηγεί σε καρκίνο. Στην πραγματικότητα, πολύ λίγοι άνθρωποι κληρονομούν γονίδια που τους προδιαθέτουν για καρκίνο. Οι περισσότεροι άνθρωποι κληρονομούν γονίδια που προλαμβάνουν τον καρκίνο. Κι αυτά τα λίγα γονίδια που κληρονομούνται – η βλαστική γραμμή όπως η μετάλλαξη BRCA1, B53 και μερικοί ακόμα πολύ σπάνιοι καρκίνοι – αυτές οι κληρονομούμενες μεταλλάξεις εμφανίζονται να διαταράσσουν την λειτουργία των μιτοχονδρίων».

Σύμφωνα με τον Dr. Seyfried, τα μιτοχόνδρια –οι κύριοι παραγωγοί ενέργειας στα κύτταρά σας– είναι το κεντρικό σημείο προέλευσης των περισσότερων καρκίνων. Τα μιτοχόνδριά σας μπορούν να  καταστραφούν από τις κληρονομούμενες μεταλλάξεις, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητές σας για έναν συγκεκριμένο τύπο καρκίνου, όπως οι μεταλλάξεις BRCA1 και BRCA2 που αυξάνουν τις πιθανότητες για καρκίνο του στήθους και των ωοθηκών. Μπορούν όμως να καταστραφούν κι από περιβαλλοντικούς λόγους, όπως είναι οι τοξίνες ή η ακτινοβολία, είτε ιονίζουσα είτε μη ιονίζουσα. Με την πάροδο του χρόνου, η καταστροφή των μιτοχονδρίων μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργία και δημιουργία όγκου.

«Είναι τελικά μια ασθένεια του ενεργειακού μεταβολισμού των μιτοχονδρίων, η οποία είναι η προέλευση της νόσου», λέει ο Dr. Seyfried says. «Όταν τα μιτοχόνδρια γίνουν δυσλειτουργικά ή ανίκανα, θα προκύψουν μεταλλάξεις. Τα φάρμακα που έχουν κατασκευαστεί βασισμένα σε δεδομένα γονιδιώματος έχουν αποδειχτεί σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικά στο να παρέχουν μακροπρόθεσμη φροντίδα και έχουν συνδεθεί με τοξικές επιδράσεις. Όσο ο τομέας αυτός εξακολουθεί να εστιάζει σε αυτό το τμήμα της ασθένειας, το οποίο είναι μεταγενέστερο επιφαινόμενο, δεν πρόκειται να υπάρξει ιδιαίτερη πρόοδος στον κλάδο απλώς και μόνο γιατί αυτό δεν είναι το σχετικό στοιχείο της ασθένειας».

Ο έλεγχος της λεπτίνης της γλυκόζης του αίματος και των επίπεδων ινσουλίνης μέσω της διατροφής, της άσκησης και τεχνικών διαχείρισης του συναισθηματικού στρες είναι ένας από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες σε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης του καρκίνου. Αυτοί οι παράγοντες είναι επίσης καθοριστικοί προκειμένου κάποιος να αποφύγει τον καρκίνο γενικά. Το 1931, ο Γερμανός ερευνητής Dr Otto Warburg κέρδισε το νόμπελ για την ανακάλυψή του πως τα καρκινικά κύτταρα μεταβολίζουν την ενέργεια με ριζικά διαφορετικό τρόπο σε σχέση με τα υγιή κύτταρα και πως οι κακοήθεις όγκοι τείνουν να τρέφονται με ζάχαρη. Πιο πρόσφατα, ερευνητές ανακάλυψαν πως παρότι τα καρκινικά κύτταρα τρέφονται τόσο με γλυκόζη όσο και με φρουκτόζη, τα παγκρεατικά καρκινικά κύτταρα χρησιμοποιούν συγκεκριμένα την φρουκτόζη για να διαιρεθούν και να πολλαπλασιαστούν.

Η δουλειά του Dr. Seyfried επιβεβαιώνει πως η ζάχαρη είναι η πρωταρχική πηγή ενέργειας για τον καρκίνο και πως περιορίζοντάς την και παρέχοντας ένα εναλλακτικό καύσιμο, που ονομάζεται λίπος, μπορείς δραματικά να μειώσεις το ποσοστό ανάπτυξης του καρκίνου. Εξηγεί:

«Όταν διαχειριζόμαστε την γλυκόζη και τον καρκίνο, γνωρίζουμε από ένα μεγάλο αριθμό ερευνών πως αν η αναπνοή του όγκου είναι ανεπαρκής, προκειμένου να επιβιώσουν, τα κύτταρα πρέπει να χρησιμοποιήσουν μια εναλλακτική πηγή ενέργειας, η οποία είναι η ζύμωση. Γνωρίζουμε πως η γλυκόζη είναι το βασικό καύσιμο της ζύμωσης. Η ζύμωση γίνεται η αρχική διαδικασία παραγωγής ενέργειας για το καρκινικό κύτταρο. Στοχεύοντας στο καύσιμο αυτής της διαδικασίας, έχουμε την δυνατότητα πιθανώς να ελέγξουμε την ασθένεια».

Η στρατηγική που προτείνει ο Dr. Seyfried είναι μια διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες, με λίγη εώς μέτρια ποσότητα πρωτεΐνης και υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος, η οποία θα μειώσει αποτελεσματικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Αυτό μπορεί εύκολα να το ελέγξει κάποιος χρησιμοποιώντας μια συσκευή μέτρησης ζαχάρου. Αυτό το είδος διατροφής καλείται κετογονική διατροφή, μιας και το λίπος μεταβολίζεται σε κετόνες που το σώμα μπορεί να κάψει, μιας και δεν υπάρχει άλλο είδος τροφής. Όταν συνδυάζεται με περιορισμό θερμίδων, το τελικό αποτέλεσμα θα βάλει το σώμα σας σε μια μεταβολική κατάσταση που είναι αφιλόξενη για τα καρκινικά κύτταρα.

«[Οι κετόνες] είναι ένα παράγωγο της καύσης του λίπους που μπορεί να αντικαταστήσει την γλυκόζη ως βασικό καύσιμο για πολλά από τα όργανά μας και ιδιαιτέρως για τον εγκέφαλό μας», λέει.

Τα καρκινικά κύτταρα από την άλλη, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις κετόνες λόγω της αναπνευστικής αδυναμίας που τα χαρακτηρίζει. Οπότε η κετογονική διατροφή αντιπροσωπεύει έναν κομψό, μη τοξικό τρόπο να στοχεύσει κάποιος  και να περιθωριοποιήσει τα καρκινικά κύτταρα. Επίσης επιτρέπει την δραματική μείωση των επιπέδων της γλυκόζης, αφού οι κετόνες προστατεύουν το σώμα ενάντια σε κάθε κρίση υπογλυκαιμίας που θα μπορούσε αλλιώς να προκληθεί μετά από περιορισμό των υδατανθράκων.

«Όλα τα νεότερα κύτταρα στο σώμα θα μεταβούν στις αποτελεσματικές κετόνες, αποφεύγοντας έτσι ζημιές από κρίση υπογλυκαιμίας. Την ίδια στιγμή, τα καρκινικά κύτταρα θα είναι περιθωριοποιημένα και κάτω από τεράστιο μεταβολικό στρες. Είναι μια θεραπεία ολόκληρου του σώματος – πρέπει να έρθει όλο το σώμα σε αυτή τη μεταβολική κατάσταση», εξηγεί.

«Μας αρέσει να αποκαλούμε αυτή την κατάσταση ως νέα κατάσταση μεταβολικής ομοιόστασης: μια κατάσταση στην οποία τόσο οι κετόνες, όσο και η γλυκόζη έχουν φτάσει σε ένα σταθερό επίπεδο στο αίμα (και η γλυκόζη είναι σταθερά πολύ χαμηλά). Αν εφαρμοστεί σωστά, έχει πολύ ισχυρές θεραπευτικές ιδιότητες στην πλειοψηφία των ανθρώπων που υποφέρουν από διάφορα είδη καρκίνων. Κι αυτό επειδή όλοι οι καρκίνοι έχουν κατά κύριο λόγο το ίδιο μεταβολικό ελάττωμα».

Ο Dr. Seyfried χρησιμοποιεί τις κετόνες και την γλυκόζη ως μονάδες μέτρησης της νέας μεταβολικής κατάστασης. Η ιδανική κατάσταση υπάρχει όταν ο αριθμός των κετονών στον οργανισμό ισοδυναμεί ή είναι μεγαλύτερος από την ποσότητα της γλυκόζης στο αίμα.

«Υπάρχει μεγάλη δυσαναλογία (συνήθως) στα ποσοστά γλυκόζης και κετονών. Αλλά σε κατάσταση νηστείας ή θεραπευτικής κατάστασης, αυτή η αναλογία αντιστρέφεται. Οι κετόνες μπορούν να ξεπεράσουν κατά πολύ την γλυκόζη», λέει. «Αυτό που μπορούν να κάνουν είναι να μειώσουν την γλυκόζη του αίματος στα  2.5 με 3 millimolar [αντιστοιχεί σε περίπου 55-65 mg/dl], και τις κετόνες στα 3 με 4 millimolar, όπου η αναλογία είναι τώρα ανεστραμμένη. Είναι αυτή η κατάσταση που τώρα οδηγεί το σώμα σε αυτή τη νέα φυσιολογία».

Μπορείτε εύκολα να ελέγξετε το επίπεδο σακχάρου στο αίμα στο σπίτι σας και το ίδιο ισχύει και για τις κετόνες. Γενικά μιλώντας, μία πρωινή μέτρηση σακχάρου (μέτρηση νηστείας, μιας και θα έχουν μεσολαβήσει αρκετές ώρες από το τελευταίο γεύμα) χαμηλότερη από 100 mg/dl υποδηλώνει πως έχετε ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη, ενώ μετρήσεις μεταξύ 100 – 125 υποδηλώνουν πως είτε έχετε μια ήπια ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη ή είστε σε προδιαβητικό στάδιο. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο Dr Seyfried υποδεικνύει να κατεβάσετε τα επίπεδα γλυκόζης σας σε ένα σταθερό επίπεδο της τάξης των 55-65 mg/dl, το οποίο είναι περίπου το ΜΙΣΟ από αυτό που συμβατικά θεωρείται ως «καλό» ή «φυσιολογικό».

Οι κετόνες του αίματος μπορούν εύκολα να μετρηθούν χρησιμοποιώντας τον μετρητή Medisense Precision Xtra από τα εργαστήρια της Abbot, ο οποίος μετράει και την γλυκόζη. Σύμφωνα με τον Dr. Seyfried, το Precision Xtra είναι το πιο έγκυρο απ’ όσα έχει δοκιμάσει.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πάντως πως οι ταινίες μέτρησης κετονών είναι αρκετά πιο ακριβές (έως πάρα πολύ ακριβές!) σε σχέση με τις ταινίες μέτρησης γλυκόζης (ενδεικτικά οι 50 ταινίες μέτρησης γλυκόζης έχουν περίπου 25 ευρώ, ίδια περίπου τιμή με όσο έχουν οι 10 ταινίες μέτρησης κετονών!). Ο Dr. Seyfried συνεπώς συνιστά να μετράτε τις κετόνες του αίματος κάθε λίγες ημέρες  (προσωπικά τις μετράω μια φορά την εβδομάδα, κάθε Δεύτερα) και την γλυκόζη σας τρεις φορές την ημέρα (αυτό είναι αναγκαίο αρχικά για να μπορέσετε να να αντιληφθείτε την επίδραση των διάφορων τροφών και των συνδυασμών τους στην γλυκόζη σας. Με την πάροδο του χρόνου όμως δεν είναι τόσο αναγκαίο και μπορείτε να περιοριστείτε στην πρωινή μέτρηση μόλις ξυπνάτε).

«Δουλεύω με διατροφολόγους και ιατρούς», λέει ο Dr Seyfried. «Το πρόβλημα με όσους έχουν καρκίνο είναι πως πολλοί από τους θεραπευτές δεν γνωρίζουν αυτή την ολιστική προσέγγιση, όποτε υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κενό. Έχουμε την γνώση πως να το κάνουμε αυτό. Έχουμε ασθενείς που επιθυμούν να το δοκιμάσουν. Αλλά δεν έχουμε επαγγελματίες που να είναι εκπαιδευμένοι ή έστω μπορούν να αντιληφθούν τις βασικές έννοιες που απαιτούνται ώστε να μπορούν να εφαρμόσουν αυτού του είδους την προσέγγιση».

Όλες οι κατευθυντήριες γραμμές συμπεριλαμβάνονται στο (εξωφρενικά ακριβό) βιβλίο του Dr. Seyfried με τίτλο «Ο καρκίνος ως Μεταβολική Ασθένεια», το οποίο είναι διαθέσιμο στο Amazon  (101 δολλάρια ή περίπου 95 ευρώ κάνει σήμερα, 8/8/2015).  Έχει επίσης δημοσιεύσει δύο μελέτες (link στο αρχικό κείμενο)  στις οποίες αναφέρει τις κατευθυντήριες γραμμές και στρατηγικές θεραπείας για ασθενείς με καρκίνο. Μια προειδοποίηση που πρέπει να λάβετε υπόψη είναι η χρήση φαρμάκων, διότι πρέπει να ξέρετε τι αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να έχουν στην περίπτωση χρήσης τους σε συγκεκριμένη δοσολογία παράλληλα με αυτού του είδους την μεταβολική θεραπεία.

Σύμφωνα με την εμπειρία μου, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού έχει προσαρμοστεί στο να χρησιμοποιεί τους υδατάνθρακες ως βασική πηγή ενέργειας, σε αντίθεση με την χρήση του λίπους. Μία από τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές που γνωρίζω για να χρησιμοποιεί κάποιος το λίπος ως βασική πηγή ενέργειας για το σώμα του είναι να περιορίσει την κατανάλωση φαγητού σε ένα παράθυρο έξι με οκτώ ωρών, το οποίο σημαίνει πως θα πρέπει να νηστεύει για περίπου 16 με 18 ώρες κάθε μέρα. Αυτό θα αυξήσει τα ένζυμα που είναι υπεύθυνα για την καύση λίπους ως πηγή ενέργειας και θα μειώσει τα ένζυμα που είναι υπεύθυνα για την καύση της γλυκόζης. Αυτό το είδος διακοπτόμενης νηστείας μπορεί να σας βοηθήσει πολύ για να μεταβείτε σε μια κετογονική δίαιτα.

«Έτσι το ξεκινήσαμε στην κλινική για τα παιδιά με επιληψία. Βασικά, το παιδί υπόκειται σε μία 24ώρη και μερικές φορές 48ώρη νηστεία μόνο με νερό. Μετά εισάγονται στην κετογονική δίαιτα με σχετικά μετρημένες και μικρές ποσότητες», λέει ο Dr. Seyfried.

“Το σώμα σας μεταβαίνει φυσικά με αυτόν τον τρόπο. Η διακοπτόμενη νηστεία είναι βασικά μια πολύ ισχυρή παράμετρος αυτού του είδους αντιμετώπισης. Μια τριήμερη νηστεία δεν είναι βολική, αλλά είναι σίγουρα εφικτή. Βάζει το σώμα σας σε μια νέα μεταβολική κατάσταση και μετά μπορείτε να εφαρμόσετε αυτές τις θεραπείες. Το δυσκολότερο κομμάτι, νομίζω, αυτής της νηστείας είναι οι πρώτες τρεις με τέσσερις ημέρες, ανάλογα με το υποκείμενο και πόση εμπειρία έχει στην νηστεία.

Με αυτόν τον τρόπο βασικά προσπαθείτε να μειώσετε/εξαφανίσετε τον εθισμό σας στην γλυκόζη. Η απομάκρυνση της γλυκόζης από τον εγκέφαλο εκμαιεύει τα ίδια είδη προβλημάτων ή γεγονότων που θα προέκυπταν αν είσασταν εθισμένοι στα φάρμακα, στο αλκοόλ ή κάτι σαν αυτό. Νιώθετε αδιαθεσία, πονοκεφάλους, ναυτία, ζαλάδα. Βιώνετε όλα τα είδη φυσιολογικών επιδράσεων που θα βιώνατε από την έλλειψη κάθε εθιστικής ουσίας. Βλέπω την γλυκόζη σαν μια εθιστική ουσία. Είναι ένας εθιστικός μεταβολίτης. Ο εγκέφαλός σας νιώθει άνετα όταν έχει γλυκόζη, το ίδιο και το σώμα σας. Και όταν σπάτε αυτόν τον εθισμό, έχετε αυτές τις παρενέργειες.

… Η νηστεία σίγουρα έχει πολύ αξιόλογα θετικά αποτελέσματα στην υγεία του σώματος: δυναμώνει το σύστημα δικτύου των μιτοχονδρίων των κυττάρων του σώματος σας. Όσο τα μιτοχόνδρια σας παραμένουν υγιή και λειτουργικά, είναι πολύ απίθανο πως μπορεί να πάθετε καρκίνο».

Εκτός κι αν πάσχετε από κάποια πολύ σοβαρή ασθένεια, θεωρώ πως είναι το καλύτερο για τους περισσότερους ανθρώπους να εξασκούν την διακοπτόμενη νηστεία σιγά σιγά σε διάστημα έξι με οκτώ εβδομάδων, παρά να κάνουν μια τριήμερη νηστεία μόνο με νερό. Ξεκινάτε με το να μη τρώτε για τρεις ώρες πριν πάτε στο κρεβάτι και μετά σταδιακά αυξάνετε τον χρόνο από την ώρα που ξυπνάτε μέχρι να φάτε πρωινό μέχρι που μπορείτε να μη φάτε καθόλου πρωινό και το πρώτο σας γεύμα είναι το μεσημέρι. Φυσικά, καταναλώνετε μόνο μη αμυλούχα λαχανικά ως υδατάνθρακες, λίγη έως μέτρια ποσότητα πρωτεΐνης και υψηλής ποιότητας λιπαρές ουσίες. Ένα από τα πράγματα που έχω παρατηρήσει είναι πως όταν κάνετε την μετάβαση από την καύση υδατανθράκων  στην καύση λίπους ως βασική πηγή ενέργειας, η επιθυμία σας για γρήγορο/κακό φαγητό και ζάχαρη απλώς εξαφανίζεται μαγικά.

Η γλουταμίνη –ένα από τα πιο συνηθισμένα αμινοξέα που υπάρχουν στις πρωτείνες– είναι ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο του καρκίνου που ακόμα εξετάζει ο Dr. Seyfried. Σύμφωνα με την άποψη του, οι περισσότεροι ογκολόγοι που ασχολούνται με τον μεταβολισμό του καρκίνου αναγνωρίζουν πως η ζάχαρη (τόσο η γλυκόζη, όσο και η φρουκτόζη) είναι η βασική πηγή ενέργειας  για την ανάπτυξη των όγκων. Παρόλα αυτά, συμπληρωματική έρευνα επίσης δείχνει πως η γλυκόζη και η γλουταμίνη μαζί δρουν δυναμικά και συνεργιστικά για την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.

«Αυτά τα δύο καύσιμα δουλεύουν μαζί σε χορωδία για να παρέχουν μια συνεχόμενη ανάπτυξη», λέει.

Ένας από τους πρώτους μέντορες μου ήταν ο Dr. Ron Rosedale. Με δίδαξε, περίπου 20 χρόνια πριν, για την σημασία του ελέγχου της ινσουλίνης και αργότερα, πιο πρόσφατα, για την σημασία της μείωσης της πρόσληψης πρωτεΐνης, γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο. Οι περισσότεροι Αμερικανοί πιθανότατα τρώνε πολύ παραπάνω πρωτεΐνη από αυτή που πραγματικά χρειάζονται  και αυτή η υπερβολή ίσως να είναι ένας παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο. Η παλαιολιθική προσέγγιση βγάζει νόημα σε πολλά επίπεδα, ιδίως στα θέματα της διακοπτόμενης νηστείας και της μείωσης των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Η παλαιολιθική προσέγγιση είναι πολύ ξεκάθαρη ως προς την ανάγκη μείωσης κατανάλωσης σιτηρών και κάθε τροφής που αυξάνει την γλυκόζη του αίματος. Αλλά φυσικά υπάρχουν δύο άλλα μακροθρεπτικά συστατικά που πρέπει να ρυθμιστούν: το λίπος και η πρωτεΐνη.

Πολλοί που ακολουθούν την λεγόμενη παλαιολιθική διατροφή ενδιαφέρονται περισσότερο για το αν θα καταναλώσουν  μεγάλη ποσότητα πρωτεΐνης, το οποίο θα μπορούσε να αυξήσει την ποσότητα γλουταμίνης και των διακλαδισμένων αλυσιδωτών επιπέδων αμινοξέων, τα οποία με την σειρά τους τείνουν να ενεργοποιούν το μονοπάτι mTOR. Για κάποιους, αυτό θα μπορούσε να είναι προβληματικό. Σύμφωνα με την έρευνα του Dr. Rosedale, το μονοπάτι που είναι γνωστό ως το mammalian target of rapamycin (mTOR – στόχος της ραπαμυκίνης στα θηλαστικά), ελέγχεται μέσω της μείωσης της πρόσληψης πρωτεΐνης. Αυτό το μονοπάτι μπορεί να είναι μια άλλη άτραπος που βοηθά στον έλεγχο και την πρόληψη της ανάπτυξης του καρκίνου.

Ο Dr. Seyfried, παρόλα αυτά είναι πιο επιφυλακτικός όσον αφορά την αξιολόγηση του μονοπατιού mTOR και στην πρόταση μείωσης της κατανάλωσης πρωτεΐνης για αντικαρκινικούς σκοπούς. Σύμφωνα με την άποψη του, η πιο σημαντική πτυχή για την πρόληψη του καρκίνου και την θεραπεία του είναι η διακοπτόμενη νηστεία, ή συνολικά η μείωση των συνολικών θερμίδων που καταναλώνονται, το οποίο σημαίνει μικρότερη κατανάλωση από όλα, τελεία. Αλλά παρότι οι θερμίδες από τους υδατάνθρακες πρέπει σχεδόν να εξαφανιστούν, οι θερμίδες που προέρχονται από πρωτεΐνη πρέπει μόνο να μειωθούν, αυξάνοντας παράλληλα την λήψη υψηλής ποιότητας λιπών, ώστε να υπάρξει μια ιδανική αναλογία λίπους/πρωτεΐνης. Όσον αφορά το ποια λίπη προτείνονται, ο Dr. Seyfried χρησιμοποιεί τα μεσαίας αλυσίδας τριγλυκερίδια (medium-chain triglycerides), πχ λάδι καρύδας (μη επεξεργασμένο βιολογικό), βούτυρο, μακαντάμια ξηροκάρπια και άλλα είδη κορεσμένων λιπαρών, τα οποία είναι αυτά που έχω προτείνει κι εγώ πολλάκις. «Τα κορεσμένα λίπη μετατρέπονται σε κετόνες πολύ πιο άμεσα από τα πολυακόρεστα λιπαρά», εξηγεί.

Οπότε, κρατήστε στο μυαλό σας, πως για πρόληψη του καρκίνου και θεραπεία, ο περιορισμός των θερμίδων είναι σημαντικό κομμάτι της εξίσωσης:

«Κάναμε κάποιες έρευνες σε αυτή τη θεωρία με το μοντέλο του (νευρο)γλοιώματος… Το μονοπάτι mTOR στο μοντέλο μας δεν άλλαξε δραματικά από αυτές τις μεταβολικές θεραπείες. Αλλά ξέρω άλλους που το έχουν αναφέρει και αυτό θα μπορούσε να είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για συγκεκριμένα άλλα είδη καρκίνου. Όμως η περιορισμένη μου εργασία σε αυτό, δεν μου απέδειξε πως αποτελεί βασικό κομμάτι, τουλάχιστον για το μοντέλο του (νευρό)γλοιώματος που ελέγξαμε. Δείξαμε πως μπορείς να δώσεις σε ζώα μια διατροφή υψηλή σε λίπος και χαμηλή σε πρωτεΐνη, σε όποια ποσότητα θέλουν (μηδέν υδατάνθρακες σε αυτή) και η γλυκόζη του αίματος τους ήταν όση ήταν και των ποντικών που έτρωγαν και υδατάνθρακες ή υψηλότερη.

Ήταν περισσότερο ή λιγότερο συνδεδεμένη με την συνολική κατανάλωση θερμίδων. Οι περισσότερες θερμίδες γίνονται γλυκόζη. Οι πρωτεΐνες θα μεταβολιστούν σε γλυκόζη. Οι υδατάνθρακες μεταβολίζονται σε γλυκόζη, τα λίπη μόνο δεν μεταβολίζονται σε γλυκόζη.. Δεν λαμβάνουμε κανένα θεραπευτικό όφελος είτε στην επιληψία είτε στον καρκίνο όταν επιτρέπουμε στα ζώα ή τους ανθρώπους να καταναλώνουν όσο μεγάλες ποσότητες υψηλής σε λιπαρά διατροφής επιθυμούν. Δεν έχουμε κανένα θεραπευτικό όφελος.

Το θεραπευτικό όφελος προκύπτει από την μείωση της κατανάλωσης θερμίδων στην διατροφή. Η κετογονική/κετογονική διατροφή είναι μια χαμηλή σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες διατροφή που είναι απλώς ένας τρόπος για να αφαιρέσεις το κεντρί μιας θεραπευτικής νηστείας. Διότι όσο η γλυκόζη και οι κετόνες μπορούν να βρίσκονται σε θεραπευτικά επίπεδα (και αυτό είναι πιο εύκολο/άνετο να το πετύχετε τρώγοντας μικρές ποσότητες μιας υψηλής σε λίπος διατροφής παρά κάνοντας μια θεραπευτική νηστεία μόνο με νερό), τόσο αυτό κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν λίγο καλύτερα για το πως πετυχαίνουν αυτά τα αποτελέσματα χωρίς να νιώθουν πως λιμοκτονούν μέχρι θανάτου».

Πρόσφατα πήρα συνέντευξη από τον Dr. D’Agostino ο οποίος είναι άλλος ερευνητής της θεωρίας του καρκίνου ως μεταβολική ασθένεια. Δημοσίευσε πρόσφατα (link στο αρχικό άρθρο) που δείχνει μια συνεργία – φαινόμενο ανάμεσα στην κετογονική δίαιτα και την χρήση υπερβαρικού οξυγόνου για καρκίνους που έχουν ήδη κάνει μετάσταση. Αυτοί οι τύποι καρκίνου είναι διαβόητα δύσκολο να θεραπευτούν. Θα συνιστούσα όποιον έχει τέτοιο θέμα, να εξετάσει αυτού του είδους την θεραπεία.

Από την δική μου οπτική, δεν είναι παρά κακή ιατρική πρακτική και αμέλεια να μην ενσωματωθεί αυτός ο τύπος διαιτητικής στρατηγικής σε ένα πλάνο θεραπείας καρκίνου (παράλληλα με την βελτιστοποίηση των επιπέδων της βιταμίνης D). Μια κετογονική δίαιτα σε συνδυασμό με διακοπτόμενη νηστεία μπορεί εύκολα να ενσωματωθεί σε οποιοδήποτε θεραπευτικό πλάνο καρκίνου αποφασίσετε να ακολουθήσετε. Προσωπικά, πιστεύω πως είναι πολύ κρίσιμη επιλογή, ανεξάρτητα από τον τύπο του καρκίνου που προσπαθείτε να διαχειριστείτε.

Έχοντας πει αυτά, να θυμάστε πως μια κετογονική διατροφή, στην οποία αντικαθιστάτε τους υδατάνθρακες με χαμηλή έως μέτρια ποσότητα πρωτεΐνης και υψηλές ποσότητες ωφέλιμων λιπαρών, όπως είναι το αβοκάντο, το λάδι καρύδας, το βούτυρο, το ελαιόλαδο και τα μακαντάμια συνίσταται για όλους, είτε έχουν καρκίνο είτε όχι. Είναι μια διατροφή που θα σας βοηθήσει να βελτιστοποιήσετε το βάρος σας και την συνολική σας υγεία, αφού το να τρώτε έτσι θα σας βοηθήσει να καίτε λίπος αντί για υδατάνθρακες.

Για να μάθετε περισσότερες λεπτομέρειες για την χρήση της κετογονικής δίαιτας και του θερμιδικού περιορισμού για την θεραπεία του καρκίνου, συνιστώ ανεπιφύλακτα να αγοράσετε το βιβλίο του Dr. Seyfried, «Ο καρκίνος ως μεταβολική ασθένεια» (πολύ ακριβό και μόνο στα αγγλικά). Μπορείτε επίσης να δείτε τις παρακάτω εργασίες που έχει δημοσιεύσει (1, 2 – μόνο στα αγγλικά), στις οποίες τονίζει τις κατευθυντήριες γραμμές και στρατηγικές θεραπείας για ασθενείς με καρκίνο. Αν έχετε καρκίνο, θα σας συνιστούσα να τις εκτυπώσετε για να τις δείξετε στον ογκολόγο σας (Στην Ελλάδα δεν νομίζω πως θα έχετε κάποια τύχη αν το κάνετε αυτό, αλλά δεν χάνετε και τίποτα να το δοκιμάσετε).

Πηγή

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση/αντιγραφή ή άλλη χρήση, χωρίς ξεκάθαρη αναφορά αυτού του δικτυακού τόπου ως πηγή του κειμένου. 

Τα υπόλοιπα επιστημονικά άρθρα του ιστότοπου μπορείτε να τα βρείτε εδώ.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι πληροφορίες και οι ισχυρισμοί που αναφέρονται σε αυτόν τον ιστότοπο, έχουν εκπαιδευτικό σκοπό και δεν προορίζονται για να αντικαταστήσουν την συμβουλή του γιατρού σας. Το ιστολόγιο δεν παρέχει ιατρικές συμβουλές, συνταγογράφηση και διάγνωση ασθενειών. Οι απόψεις και οι διατροφικές συμβουλές που εκφράζονται από το ιστολόγιο δεν στοχεύουν στην υποκατάσταση συμβατικών ιατρικών υπηρεσιών. Εάν έχετε κάποια σοβαρή ασθένεια ή θέμα υγείας, συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.

Cover photo by https://pixabay.com/en/breakfast-eggs-food-plate-3574406/