Η διαλειμματική νηστεία είναι ένα από τα μεγαλύτερα λάθη

Πάνε μερικά χρόνια που η διαλειμματική νηστεία έχει γίνει μόδα και όλο και περισσότεροι άνθρωποι την εφαρμόζουν για να χάσουν βάρος, είτε κάνουν διατροφή χαμηλών υδατανθράκων είτε κλασσική δίαιτα. Πολλοί ορκίζονται στην αποτελεσματικότητα της και κυκλοφορούν πολλές ιστορίες επιτυχίας και μελέτες που δείχνουν τα οφέλη της. Το θέμα όμως είναι ποια είναι η αλήθεια και τι συμβαίνει μακροπρόθεσμα στο σώμα σας όταν κάνετε διαλειμματική νηστεία για καιρό;

Το βασικό πρόβλημα εδώ είναι πως η διαλειμματική νηστεία στην αρχή συνήθως δουλεύει σε όλους. Νιώθεις ευεξία και χάνεις βάρος, τι άλλο να ζητήσεις; Νομίζεις πως έχεις βρει την μαγική λύση! Όμως η πραγματικότητα δεν είναι ακριβώς έτσι,  γιατί σύντομα συνειδητοποιείς πως σταματά να δουλεύει και πρέπει να αυξήσεις τις ώρες νηστείας για να χάσεις κι άλλο βάρος ή ακόμα χειρότερα, απλά για να μη πάρεις. Και πριν το καταλάβεις, έχεις βρεθεί να τρως μόνο ένα γεύμα την ημέρα, το οποίο δουλεύει κι αυτό για λίγο, μέχρι που μετά δεν δουλεύει κι αυτό. Τι συμβαίνει;

Καταρχάς η διαλλειματική νηστεία δεν είναι κάτι μαγικό. Βασικά δουλεύει γιατί μειώνετε τις θερμίδες. Σε όσους δεν κάνουν διατροφή χαμηλών υδατανθράκων και κάνουν συμβατική δίαιτα, δουλεύει μάλλον λίγο περισσότερο γιατί λίγο ομαλοποιείται η ινσουλίνη για κάποιες ώρες, όταν δεν τρώτε. Με την διατροφή χαμηλών υδατανθράκων, γενικά δεν ανεβαίνει ιδιαίτερα η γλυκόζη, οπότε δεν υπάρχει συνήθως τέτοιο θέμα.

Αν δεν προσέχετε τι τρώτε και τρώτε πολύ, πιθανά να μη δουλέψει καθόλου, αλλά γενικά είναι δύσκολο μέσα σε 1, 2, 4, 6 ή 8 ώρες να φάτε τις θερμίδες που θα τρώγατε, αν τρώγατε χωρίς να νηστεύετε, δηλαδή σε τουλάχιστον 12 ώρες, αν όχι πιο πολλές. Ιδίως αν κάνετε ένα γεύμα την ημέρα, είναι δύσκολο να φάτε παραπάνω από 1000 – 1200 θερμίδες συνήθως (εντάξει, ας μη βάλουμε στοίχημα, ίσως κάποιος να μπορεί να φάει και λίγο πιο πολύ) και αυτό σχεδόν αποτελεί τον ορισμό της διατροφικής διαταράχης, αφού και όσοι κάνουν υπερφαγικά επεισόδια συνήθως τρώνε ένα τεράστιο γεύμα το οποίο δεν μπορούν να ελέγξουν ως προς την ποσότητα και μετά λιμοκτονούν από τύψεις και ενοχές. Για αυτό άλλωστε και αν διαβάσετε σοβαρά άρθρα για την διαλειμματική νηστεία, θα δείτε να γράφουν πως είναι καλό να μην την δοκιμάσουν όσοι έχουν ιστορικό διατροφικών διαταραχών. Άρα καταρχάς βασικά αποτελεί ανθυγιεινή πρακτική, η οποία θα σας οδηγήσει μάλλον να τρώτε σεβαστά λιγότερες θερμίδες από αυτές που πρέπει – ελάχιστοι άνθρωποι χρειάζονται κάτω από 1600 – 1800 θερμίδες για να επιβιώσουν και πρέπει να είναι πολύ μικρόσωμοι (εννοώ θερμίδες TDEE, δηλαδή τις θερμίδες που χρειάζεται κάποιος απλά για να επιβιώσει σε κατάσταση ηρεμίας).

Τι συμβαίνει όταν μειώνουμε πολύ τις θερμίδες;

Όταν κόβετε θερμίδες το σώμα σας προσαρμόζεται στο χαμηλότερο επίπεδο θερμίδων κάνοντας ορμονικές αλλαγές για να επιβραδύνει τον ρυθμό με τον οποίο χρησιμοποιείτε την ενέργεια. Η πρωταρχική αλλαγή είναι η μείωση της λειτουργίας του θυρεοειδή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χάνετε όλο και λιγότερο βάρος κάθε εβδομάδα σε μια δίαιτα. Το σώμα προσαρμόζεται και η απώλεια βάρους επιβραδύνεται μέχρι να προσαρμοστεί πλήρως και να σταματήσετε. Αυτή είναι μια τεχνική επιβίωσης για να επιβιώσουμε σε περίπτωση παρατεταμένου λιμού. Πολύ σημαντικό. Κάθε φορά που κάνετε μια δίαιτα πολύ περιορισμένη σε θερμίδες και μετά την σταματάτε, διδάσκετε στο σώμα σας πώς να προσαρμόζεται. Όσο πιο πολλές φορές μειώνετε τις θερμίδες πολύ, τόσο πιο γρήγορα το σώμα σας προσαρμόζεται και τόσο λιγότερο βάρος θα χάνετε, γιατί θα μειώνεται όλο και πιο γρήγορα ο μεταβολισμός για να προσαρμοστεί στην λιγότερη ενέργεια που καταναλώνετε. Αυτός είναι ο λόγος που προσωπικά συνήθως βάζω πολύ μικρό έλλειμμα στα μάκρος που βγάζω σε όποιον μου τα ζητήσει, συνήθως είναι κάτι σε 150 – 200 θερμίδες το πολύ σε σχέση με τις θερμίδες συντήρησης.

Αν για κάποιο λόγο, θέλετε να δείτε μια τεράστια πτώση στην λειτουργία του θυροειδή σας, νηστέψτε. Θα δείτε ότι η ορμόνη Free T3 (η ενεργός θυρεοειδής ορμόνη) πέφτει σαν βράχος. Αυτό σημαίνει ότι έχετε λιγότερη διαθέσιμη και αυτό είναι το πιο καταστροφικό για τον μεταβολικό σας ρυθμό. Αυτό που θα δείτε επίσης στη νηστεία είναι ότι η ορμόνη rT3 (η αντίστροφη της Τ3) ανεβαίνει. Αυτό συμβαίνει όταν η θυρεοειδική ορμόνη Τ4 δεν μετατρέπεται επαρκώς σε ελεύθερη Τ3. Γίνεται rT3 η οποία ουσιαστικά εμποδίζει την ελεύθερη Τ3 από το να εισέλθει στα κύτταρα (1).

Τώρα όχι μόνο έχετε λιγότερη σε ποσότητα δραστική ορμόνη αλλά έχετε και την rT3 να εμποδίζει τους υποδοχείς από το να μπορεί να εισέλθει στα κύτταρα. Αυτό παρουσιάζεται τελικά ως υποθυρεοειδισμός (στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα..) και είναι σαν να τραβάτε το φρένο έκτακτης ανάγκης στο μεταβολισμό. Και πάλι αυτό είναι ένας μηχανισμός επιβίωσης. Πολύ σημαντικό για την επιβίωση της ανθρώπινης φυλής.

Το να το κάνετε μόνο μερικές φορές δεν θα αποτελέσει πρόβλημα και το σώμα σας θα ανακάμψει (αν δεν υπάρχει ήδη υποθυροειδισμός βέβαια..). Αν θέλετε όμως σύντομα να μη χάνετε βάρος με τίποτα, ξεκινήστε τις νηστείες. Όταν πρωτοξεκινήσετε, μάλλον θα χάσετε πολύ βάρος, Σταδιακά θα πρέπει διαρκώς να αυξάνετε το παράθυρο νηστείας για να δείτε το ίδιο αποτέλεσμα. Τελικά θα πρέπει να νηστέψετε για μια εβδομάδα για να δειτε τα ίδια αποτελέσματα. Η τελική φάση αυτού που πρόκειται να είναι η καταστροφή πολλών είναι το γεγονός ότι το σώμα είναι πολύ έξυπνο. Μην σκεφτείτε για ένα δευτερόλεπτο ότι δεν ξέρει τι κάνετε και δεν βρίσκει τρόπο να σας εμποδίσει να το κάνετε. Το σώμα δεν έχει καμία επιθυμία να χάσει λίπος. Το λίπος είναι προστατευτικό. Το σώμα θα συνειδητοποιήσει πολύ σύντομα ότι σκοπεύετε να νηστέψετε ξανά και ξανά. Τι κάνει ως αντίδραση; Μειώνει την λειτουργία του θυροειδή για να μπορέσετε να πάρετε παραπάνω βάρος όταν φάτε για να έχει περισσευούμενο να χάσει όταν ξανανηστέψετε.

Η νηστεία δεν είναι ευεργετική για τη μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους

Δεν υπάρχει ούτε μία μελέτη που να δείχνει ότι αυτό είναι αληθινό και δεν θα υπάρξει ποτέ. Υπάρχει μόνο ένας τύπος που έχασε βάρος νηστεύοντας για 382 ημέρες (6). Βρισκόταν όμως σε νοσοκομείο υπό προσεκτική παρακολούθηση και αρρώστησε πολύ μέχρι να καταλάβουν ότι χρειάζεται συμπληρώματα, οπότε η μαρτυρία του δεν αποδεικνύει επί της ουσίας κάτι θετικό για την νηστεία.

Αυτό που είναι σαφές στη βιβλιογραφία είναι ότι η νηστεία επιβραδύνει τη λειτουργία του θυρεοειδούς και την παραγωγή ορμονών του φύλου και όπως είναι γνωστό, ο θυροειδής είναι που ελέγχει τον μεταβολισμό. Το μόνο θεωρητικά “όφελος” είναι η αυτοφαγία η οποία κι αυτή όμως είναι μόνο μια θεωρία, η οποία επίσης δεν υποστηρίζεται από επιστημονικά στοιχεία και δεν είναι ακόμη μετρήσιμη σε αυτό το σημείο. Επιπλέον η κετογονική διατροφή την ενεργοποιεί ούτως ή άλλως (7) και βασικά η κετογονική γενικά μιμείται την νηστεία (8), χωρίς όμως να στρεσσάρει τον θυροειδή.

Ο Δρ Peter Attia προσπάθησε να δει αν ήταν μετρήσιμο πρόσφατα και το μόνο που κατάφερε ήταν να διαλύσει την λειτουργία του θυροειδή και τα επίπεδα τεστοστερόνης του (5).

Ναι, αλλά οι άνθρωποι νηστεύουν εδώ και χρόνια!

Οι άνθρωποι δεν έχουν νηστέψει ποτέ για να χάσουν βάρος. Το έχουν κάνει για λόγους θρησκείας και πνευματικούς λόγους. Υπάρχουν μελέτες, που μπορείτε να δείτε στο τέλος του άρθρου, που μιλούν για τη μείωση της λειτουργίας του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού. Αυτό είναι ένα γενικό πρόβλημα και υπάρχει συζήτηση σχετικά με το εάν οι άνθρωποι πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα υποστήριξης του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου για να μειώσουν λίγο την ζημιά (2).

Ο λόγος που νηστεύουν στο Ραμαζάνι είναι για να φτάσουν σε ένα επίπεδο πνευματικής αίσθησης ένωσης ή μια κατάσταση διαφώτισης. Αυτό που πραγματικά βιώνουν είναι μια αύξηση στις επινεφριδικές ορμόνες όπως η κορτιζόλη και η επινεφρίνη που θα δώσουν την αίσθηση της ενέργειας, της ευκρίνειας και της ευφορίας.

Αυτό δεν είναι απαραίτητα καλό και είναι το αποτέλεσμα της εξέλιξης μας ως είδους. Σκοπός του είναι να σας δώσει ενέργεια και δυνατότητα ενάργειας σε μια κατάσταση λιμοκτονίας, ώστε να μπορείτε να κυνηγήσετε και να βρείτε φαγητό και να μην πεθάνετε. Εάν δεν χρειαζόταν να φάμε, θα είχαμε εξελιχθεί να μην χρειαζόμαστε φαγητό. Θα είχαμε εξελίξει την ικανότητα να ζούμε από τον αέρα.

Και τότε γιατί όλοι μιλάνε για αυτή;

Ο μόνος λόγος για τον οποίο είναι τόσο δημοφιλής τώρα είναι ότι έχει καταλήξει να θεωρείται ως ένας ακόμα τρόπος εύκολης απώλειας βάρους. Δεν διαφέρει από καμία άλλη μαγική δίαιτα. Δεν θα λειτουργήσει μακροπρόθεσμα και αυτό γιατί προκαλεί μεταβολική επιβράδυνση στον οργανισμό. Αυτή είναι η πραγματικότητα και όποιος λέει το αντίθετο δεν ξέρει τι λέει ή ψεύδεται ή δεν την έχει κάνει για καιρό, γιατί όπως ήδη είπα, δεν φαίνονται κατευθείαν τα καταστροφικά της αποτελέσματα. Εμένα πήρε 3 χρόνια περίπου μέχρι να καταλάβω τι συμβαίνει. Κάπου στα 2 χρόνια, ο θυροειδής άρχισε να τα παίζει και άρχισα να παίρνω βάρος που δεν μπορούσα να χάσω μόνιμα ό,τι και αν έκανα. Τελικά πήρα διάγνωση Χασιμότο, που είναι βέβαια κληρονομικό και πιθανά θα το αποκτούσα ούτως ή άλλως, αλλά θεωρώ πως το επίσπευσα πολύ με τις διαρκείς νηστείες. Πλέον παίρνω χάπι Τ4, τρώω τουλάχιστον 3 γεύματα, πάντα πρωινό και νιώθω καλύτερα, ενώ το βάρος έχει φύγει το περισσότερο.

Είναι συνεπώς αποδεδειγμένη και μετρήσιμη η ζημιά που προκαλείται. Δείτε τι συμβαίνει στον θυροειδή σε όποιον νηστεύει και θα δείτε μια χαμηλή ορμόνη FT3 και μια υψηλή ορμόνη RT3. Αυτό σημαίνει δυσλειτουργικός θυροειδής. Υπάρχει μελέτη (3) που δείχνει πως η ορμόνη RT3 αυξάνεται πιο πολύ στην νηστεία, παρά αν κάποιος τρώει μόλις 800 θερμίδες/ημέρα!

Η απώλεια βάρους δεν είναι εύκολη. Αν χάσετε βάρος πολύ εύκολα, θα το κερδίσετε πίσω ευκολότερα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο 95% ή περισσότερο των ανθρώπων που χάνουν βάρος, το κερδίζουν όλο πίσω. Η λειτουργία του θυρεοειδούς καθορίζει τον μεταβολικό ρυθμό. Αυτή είναι η επιστήμη. Αυτό είναι γεγονός. Εάν έχετε χαμηλή λειτουργία του θυρεοειδούς, έχετε χαμηλό ρυθμό μεταβολισμού. Αυτό είναι ένα βασικό της ανθρώπινης φυσιολογίας και είναι το πώς επιβιώνουμε στην πείνα/λιμοκτονία.

Μόλις δε, σταματήσετε τη νηστεία, κερδίζετε όλο το βάρος πίσω. Αν δείτε καλά στα γκρουπ και φόρα για την διαλειμματική, αυτό είναι απολύτως ξεκάθαρο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τεράστιοι υποστηρικτές της νηστείας όπως ο Jimmy Moore, ο οποίος έγραψε κυριολεκτικά το βιβλίο για τη νηστεία, και ο Carl Franklin των 2Keto dudes σταμάτησαν να χάσουν βάρος και στην πραγματικότητα πήραν παραπάνω βάρος παρά τη χρόνια νηστεία. Δεν έχει νόημα.

“Η νηστεία δεν είναι ένα εργαλείο απώλειας βάρους. Η νηστεία επιβραδύνει το μεταβολικό σας ρυθμό, κι έτσι μόλις ξαναφάτε, παχαίνετε πιο πολύ“, λέει ο Joel Fuhrman MD, συγγραφέας του Eat to Live: The Revolutionary Plan for Fast and Sustained Weight Loss and Fasting and Eating for Health (4).

Επιπλέον, η νηστεία για την απώλεια βάρους φέρνει και άλλους κινδύνους για την υγεία. Ενώ η νηστεία για μια ημέρα ή δύο δεν αποτελεί θέμα, εάν είστε υγιείς, μια μακροχρόνια νηστεία μπορεί να είναι αρκετά επικίνδυνη αν δεν τρώτε ήδη μια υγιεινή διατροφή ή εάν έχετε προβλήματα με το ήπαρ ή τα νεφρά, ή οποιοδήποτε είδος αδυναμίας στο ανοσοποιητικό σύστημα, ή αν παίρνετε φάρμακα. Εννοείται μπορεί να σας δημιουργήσει νέα υπερφαγικά ή βουλιμικά επεισόδια αν έχετε τέτοιο ιστορικό και φυσικά δεν πρέπει ούτε καν να την σκέφτεστε αν είστε έγκυος, θηλάζετε ή έχετε ήδη προβλήματα με τον θυροειδή σας.

Ναι, αλλά βοηθά στην αποτοξίνωση!

Η νηστεία δεν βοηθά στην αποτοξίνωση του σώματος. Δεν υπάρχουν καν επιστημονικές αποδείξεις για την αποτοξίνωση του σώματος (9, 10). Το ζήτημα της νηστείας για να καθαρίσει το σώμα δεν έχει βιολογική βάση επειδή το σώμα είναι πραγματικά καλό σε αυτό από μόνο του, εφόσον είναι υγιές. Το ήπαρ είναι ένα φυσικό κέντρο αποτοξίνωσης, οι πνεύμονες, το παχύ έντερο, τα νεφρά, οι λεμφαδένες και το δέρμα απαλλάσσονται από τοξίνες χωρίς να χρειάζονται κάποια εξωτερική βοήθεια. Μπορείτε φυσικά με διάφορα βότανα να βοηθήσετε την αποτοξίνωση, υποστηρίζοντας πχ το συκώτι σας, αλλά το να μη τρώτε και άρα να μη παρέχετε τίποτα στο σώμα σας, σίγουρα δεν θα κάνει κάποια διαφορά στην αποτοξίνωση, μπορεί μάλλον να δημιουργήσει θέματα γιατί θα λείψουν από το σώμα σας χρήσιμα μάκρο και μικροθρεπτικά στοιχεία για διάφορες μεταβολικές διαδικασίες αποτοξίνωσης. Και σίγουρα ένα σώμα που λιμοκτονεί, δεν θα δώσει προτεραιότητα στην αποτοξίνωση, αλλά στην επιβίωση!

Αλλά κι αν ακόμα η νηστεία θα μπορούσε να βοηθήσει σε αυτό, πως θεωρείτε ό,τι θα το έκανε; Οι τοξίνες που αποθηκεύονται; Στο λίπος (11). Αν δεν φάτε μία ημέρα ή δύο, το σώμα θα μπει σε κέτωση. Η κέτωση εμφανίζεται όταν το σώμα εξαντλεί το γλυκόγονο (υδατάνθρακες) που έχει αποθηκευμένο για ενέργεια, επομένως καίει λίπος. Και το λίπος είναι όπως είπαμε, το σημείο όπου το σώμα αποθηκεύει πολλές από τις τοξίνες που απορροφά από το περιβάλλον. Άρα το κλειδί για την αποτελεσματικότητα της αποτοξίνωσης είναι η κέτωση και η καύση λίπους. Πως δουλεύει είπαμε η κετογονική διατροφή; Μμμ, καίγοντας λίπος για ενέργεια και βάζοντας το σώμα σε κέτωση. Επομένως, η νηστεία δεν είναι απαραίτητη, ιδίως στα πλαίσια κετογονικής διατροφής η οποία την μιμείται και δεν αξίζει τον κόπο ή την προσπάθεια, ιδίως δεδομένων των κινδύνων που επιφέρει στην εύρυθμη λειτουργεία του θυροειδή και του μεταβολισμού μας!

Και πόσο πρέπει να τρώω;

Φυσικά το να μη κάνει κάποιος διαλειμματική νηστεία, δεν σημαίνει πως πρέπει να τρώει ασταματήτα όλη μέρα και να κάνει 6 γεύματα ή παραπάνω. Τα 3 γεύματα ή τα 2 με ένα σνακ είναι αρκετά και πρέπει οπωσδήποτε να τρώτε πρωινό, γιατί βοηθά να λειτουργεί καλύτερα ο μεταβολισμός αν το κάνετε (12). Το να διακόπτετε την λήψη φαγητού κατά τις 18.00 ή 19.00 το απόγευμα και να ξανατρώτε την επόμενη ημέρα στις 7 ή 8 το πρωί, επίσης δεν αποτελεί θέμα και δεν γνωρίζω να δημιουργεί κάποιο θέμα. Το πρόβλημα υπάρχει όταν κάποιος νηστεύει καθημερινά για πάνω από 12 – 14 ώρες.

Προσθήκη: μια ολιγόωρη νηστεία που και που από ένα υγιές άτομο, μπορεί θεωρητικά να έχει θετική δράση στα πλαίσια συμβατικής υψηλών υδατανθράκων διατροφής επειδή θα μειώσει άμεσα τα επίπεδα ινσουλίνης πχ ή πιο σίγουρα/πιθανά, στα πλαίσια συγκεκριμένης θεραπείας πχ χημειοθεραπείας, αλλά και πάλι χρειάζεται ιατρική παρακολούθηση και εργαστηριακό έλεγχο και παρακολούθηση διάφορων βιομετρικών παραμέτρων. Φυσικά και πάλι θα υπάρχουν τα θέματα που αναφέρθηκαν παραπάνω, αλλά ίσως τα οφέλη σε αυτές τις περιπτώσεις να αξίζουν, αυτό θα μπορούσατε να το συζητήσετε μόνο με τον ιατρό σας. Η νηστεία ΔΕΝ είναι απαραίτητη όμως σε καμία περίπτωση, δεν θα πρέπει να την κάνετε χωρίς ιατρική υπόδειξη και οπωσδήποτε ΔΕΝ συνίσταται στα πλαίσια μια διατροφής χαμηλών υδατανθράκων/κετογονικής για τους λόγους που αναλύθηκαν παραπάνω.

1. https://academic.oup.com/jcem/article/39/1/191/2685552

2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4450165/?fbclid=IwAR0duTR2WBPRgFC5Jv94OfqjRFXDMXocphSOUJKGJMPV_cGgMcYcx0N6vE8

3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1249190?fbclid=IwAR1iImfxyBa_DTfYehOkZil4KeoyEhgzYsARqqUwdhhHsg6evbqtWgf3B_E

4. https://www.webmd.com/diet/features/is_fasting_healthy#1

5. http://commonsenseketogenics.com/prominent-doc-tries-to-prove-fasting-is-great-inadvertently-shows-how-it-kills-thyroid-and-testosterone/

6. https://pmj.bmj.com/content/postgradmedj/49/569/203.full.pdf

7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29056525

8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4899145/

9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25522674

10. https://nccih.nih.gov/health/detoxes-cleanses

11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3691527/

12. https://academic.oup.com/jcem/article/105/3/dgz311/5740411

Επιμέλεια: Dietonian

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση/αντιγραφή ή άλλη χρήση, χωρίς ξεκάθαρη αναφορά αυτού του δικτυακού τόπου ως πηγή του κειμένου.

ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ.

ΠΡΟΣΟΧΗ: ΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΙΣΤΟΤΟΠΟ, ΕΧΟΥΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΚΟΠΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΓΙΑΤΡΟΥ ΣΑΣ. ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΠΑΡΕΧΕΙ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ, ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ. ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΟΥ ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΔΕΝ ΣΤΟΧΕΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. ΕΑΝ ΕΧΕΤΕ ΚΑΠΟΙΑ ΣΟΒΑΡΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ Ή ΘΕΜΑ ΥΓΕΙΑΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΕΙΤΕ ΤΟΝ ΙΑΤΡΟ ΣΑΣ

Φωτογραφία εξωφύλλου: Freepik.com